مطالب جالب و خواندنی ،سرو ایرانی

سرو ایرانی به عنوان نماد استقامت و سرفرازی ایرانیان توصیف می شود.
سرو نام درختي است هميشه سبز که 3 قسم دارد:1-سروناز:که شاخه هايش متما يل است.2-سرو آزاد که شاخه هايش راست رسته است.-3 سرو سهي: که دو شاخش راست رسته باشد.

عقايد گوناگوني در مورد سرو وجود دارد،در اساطير يونان سرو را نشان سوگواري و از دست دادن يار مي دانستند.چوب اين درخت را فنا ناپذير تصور مي کردند و در ساختن مجسمه ها،معابد و کشتي ها از آن بهره مي بردند. مثلا" مطابق تورات از چوب سدر يا سرو براي ساخت کشتي نوح استفاده شده است.
درخت سرو باآئين های ايراني همبستگي خاصي دارد. درخت سرو سمبل اهورا مزداست و به علت هميشه سبز بودنش نشان جاودانگي تلقي مي شود. طبق روايات گذشته روزي زرتشت سروي در ناحيه ربونه سبزوار کاشت.اين درخت بهشتي و فنا نا پذير شد و به عنوان سرو کاشمر شهرت يافت. زرتشت اين درخت را بهشتي مي داند که برگش دانش و خرد است و هر کس ميوه آن را بچيند جاودانه خواهد ماند. آن سرو بعد ها به دست خليفه عباسي قرس شد و به بغداد برده شد . زرتشتيان امروزه آن محل را قهستان مي نامند.
اکنون نیز نمونه‌های کهنسال دیگری از درخت سرو در جاهای دیگر ایران همچنان استوار است که مهم‌تر از همه، سرو کهنسال چند هزارساله، در شهر ابرکوه یزد
است که کهنسال‌ترین سرو جهان به شمار می‌رود. سرو ابرکوه در استان یزد واقع است. گويند زرتشت ، چون موسم اسپند به ابرکو رسيد ، با دست خود بذر سرو بر اين دشت فشاند و بر مردمان نويد داد که درختی در آن ميان بماند تا ببيند درفش ، فرزندش ، بهرام ، پادشاه صبح دم رستاخيز را کوير ابرکوه را که درمي نوردي ، به پيرترين ساکن کويرهاي جهان خواهي رسيد. سرو 5هزار ساله ابرکوه را اگر مسن ترين موجود زنده جهان بناميم ، چندان به بيراهه نرفته ايم. در ايران باستان ، کاشتن درخت از اهميت بسيار بالايي در طبقات مختلف جامعه برخوردار بوده است. در نگاره ها و آثار باستاني مانند حجاري هاي دوره هخامنشي در تخت جمشيد، نماد درخت و به طور خاص ، سرو آورده شده است.
در فرهنگ زرتشتيان آمده است : سرو به دليل آن که درختي هميشه سبز است ، همواره در ايران اهميت خاصي داشته است و سرو 5هزار ساله ابرقو نيز که آن را سرو زرتشت مي نامند، نمادي از همين امر به شمار مي رود. غير از نگاره ها و حجاري ها در پارچه بافي ها هم به گونه اي گياه ، درخت و همان سرو خميده که بعدها در فرهنگ ايراني ترمه ناميده شده ، ديده مي شود. سرو ابرقو در ديگر هنرهاي ايراني نيز به چشم مي خورد. مينياتور بهترين مجال براي شناسايي اين درخت کهنسال است که به شکلي منحصر به فرد در آثار هنرمندان اين مرز و بوم جلوه کرده است. سرو ابرقو، اين نگين سبز کوير ايرانيان در تمامي جهان به عنوان نمادي از زندگي و زيبايي معرفي شده است.
اين در حالي است که در کشور ما بسياري حتي از وجود اين جاذبه مسلم گردشگري بي خبرند. چندي پيش ، دانشمنداني از ژاپن و روسيه پس از بازديد از سرو ابرقو عمر آن را تا 8000 سال برآورد کردند؛ اما الکساندر روف ، دانشمند روسي عمر اين درخت را ميان 4000تا 4500سال برآورد کرده است. حمدالله مستوفي هم در کتاب نزهت القلوب که در سال 740هجري قمري تاليف شده است ، درباره اين سرو آورده است : آنجا سروي است که در جهان شهرتي عظيم دارد. چنانچه سرو کشمير و بلخ شهرتي داشته و اکنون اين از آنها بلندتر و بزرگ تر است. حتي برخي مورخان پارا فراتر نهاده و معتقدند نهال اين درخت را يافث ، پسر نوح کاشته است. اختلاف نظر بسيار و درباره چند هزار سال سن اين زنده ترين موجود تاريخ دنيا هم نمي تواند از اهميت اين جاذبه گردشگري کشورمان بکاهد.
پيرترين موجود زنده دنيا با 25متر ارتفاع ؛ 18متر محيط و 5/11 متر اندازه دور تنه در قلب ايران آرام آرام زندگي مي گذراند. با اقداماتي نظير آفت کشي و آزادسازي حريم اين سرو تاريخي که سال گذشته از سوي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان يزد صورت گرفته است اکنون سرو 5هزار ساله ابرقو براحتي مي تواند نفس بکشد. نگين سبز کوير ايران اين روزها به بار نشسته است تا در عين کهنسالي نشانه ديگري از زايش و باروري به نمايش بگذارد. سرو کهنسال کشورمان نياز به مراقبت بيشتري دارد، شايد توجه بيشتر به اين جاذبه گردشگري در دل کوير ايران بتواند روزي آن را به عنوان قلب گردشگري تفريحي و يا حتي گردشگري علمي در ژرفاي کوير تبديل کند.
یکی از ذخیره‌گاه‌های کم‌مانند سروهای کهنسال ایران بیش از ۲۲ اصله سرو ۲۶۰۰ ساله، در استان ایلام است که آن‌ها را به نام سروهای زربین می‌شناسند. این سروها به علت عدم ثبت و ناشناخته ماندن، و در پی سوزانده شدن و بریده شدن، در معرض نابودی هستند. بیش از ۲۲ اصله سرو زربین با دیرینگی‌ای بیش از ٢۶٠٠ سال در استان ایلام در روستای «بان‌سول» در بخش «چوار» از توابع شهرستان ایلام جای دارند. این درخت‌های کهن بصورت ثبت نشده باقی‌مانده‌اند و نامی از آن‌ها در جایی نیست. در سال‌های اخیر به غیر از سوزاندن این درختان سرو توسط مردم، گرد و غبار و خشکیدگی و همچنین بریدن شاخ و برگ‌های درختان سرو ایلام، باعث نابودی شماری از این درختان شده‌است. تلاش برای نگهداری این سروها در دست بررسی است و معاون فنی منابع طبیعی استان ایلام در این باره گفته است، «مناطقی هستند که به‌دست ادارهٔ کل منابع طبیعی استان ایلام شناسایی می‌شوند تا گونه‌های ژنتیکی و بسیار کمیاب در آن‌ها، زیر چتر نگهداری بیشتر جای بگیرند.»«بان‌سول» در بخش «چوار» از توابع شهرستان ایلام جای دارند.
سرو در زمان هخامنشيان نيز مقدس و محترم بود تا جايي که در حجاري هاي پلکان شرقي کاخ آپادانا تصوير اين درخت را در کنار سربازان مي بينيم.
در بسياري از سنگ قبر هاي اطراف کاشان ،مزار هايي هست که تصوير سرو بر روي آنها کنده شده که نشانه اعتقاد به جاودانگي وزندگي پس از مرگ در نزد ايرانيان حکايت دارد.
در دوره آل بويه و سلجوقيان در نقش هاي پارچه،فرشتگان هورتات و امرتات(خرداد و امرداد)هستند که وظيفه آسماني خوددر نگهباني سرو که نشانه روح مقدس يا يزدان ،انجام مي دهند.
در اکثر صنايع دستي ايران شاهد طرحي به اسم بته جقه هستيم.از اواخر قرن يازدهم اين شکل در آثار گوناگوني مانند:فرش،پارچه و ديگر صنايع دستي رايج شد.در واقع بته جقه کوچک شده سرو است و از آنجايي که پس از اسلام ظهور کرده ،مطمئنا"عقايد و انديشه اسلامي در به وجود آمدن آن نقش داشته.البته بعضي ها هم بته جقه را از گياهي هندي دانسته که از قرن دوازدهم به شکل بته جقه طراحي شده است که با توجه به سوابق آن تصور غلطي است.بر بالاي کلاه پادشاهان ايران پرک بوته اي کوچکي از پر پرندگان بود که نقشي شبيهه به بته جقه دارد که در واقع همان کوچک شده سرو است.
در جاي ديگري که شاهد اين شکل هستيم بر روي لباس ورزشکاران پهلوي يا زور خانه اي است که نشاني از مردانگي و آزادگي اين مردان است . حتي بازو بند پهلواني که هر سال به يکي از آنها تعلق مي گيرد ، در بر دارنده يک نقش بته جقه است .
نقش بته ميري يکي از نقشهاي متداول در هنر قالي بافي است . در قالي هاي سرآبند ايران و در بعضي از قالي هاي صحنه ، اين نقش تنها نقش تزئيني را تشکيل مي دهد که به تعداد خيلي زياد تکرار مي شود . در قالي هاي خراسان ،کرما ن، شيراز ، افشار ايران و در تعدادي از قالي هاي قفقاز نقش بته را به همراه ساير نقشها مي بينيم .
امروز اين نقش در صنعت پارچه بافي ،بر روي ظروف غذا خوري و تزئيني ،صنايع منبت کاري شده و قلمکاري ها و....به وفور ديده مي شود . بعضي ها معتقدند اين طرح هيچگاه قديمي نمي شود.